- Home
- دستهبندی نشده
- جای خالی اخلاق رسانه ای
جای خالی اخلاق رسانه ای
بازدید: 583 نمایشمصاحبه داود پاک طینت با خبرگزاری ایکنا با موضوع اخلاق رسانه ای- لازم به توضیح است که گقتگو به صورت کامل شامل مصاحبه مدیرکل روابط عمومی استانداری یزد نیز در سایت ایکنا قابل دریافت است.۲۳ شهریور 98
«اخلاق‌مداری» از الزامات فعالیت رسانه است و رسانه باید ابزاری برای گسترش اخلاق در جامعه باشد که متأسفانه با وجود گستردگی آن کمتر مورد توجه واقع شده است، در واقع اخلاق رسانه‌ای یکی از موضوعاتی است که جامعه هر از چندگاهی که از درگیری‌ها و ناملایمات رسانه‌ای به ستوه می‌آید، به سراغ آن می‌رود.
ایکنا یزد در گزارشی برای تبیین این موضوع در جامعه رسانه‌ای به‌ویژه رسانه‌های استان یزد، ارزیابی وضعیت اخلاق بین رسانه‌های استان و همچنین نقش فضای مجازی در این زمینه با داود پاک طینت، مدرس دانشگاه و دانشجوی دکترای تخصصی علوم ارتباطات به گفت‌وگو نشست.
داود پاک‌طینت، مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا یزد، با اشاره به اینکه اخلاق رسانه‌ای، هنجارها و قواعدی است که فعالان رسانه باید داوطلبانه و صرفاً بر اساس فطرت درونی و قضاوت وجدان رعایت کنند، اظهار کرد: در واقع یک خبرنگار و فرد رسانه‌ای باید مبنای انجام هر فعالیت رسانه‌ای را بر اساس ندای فطرت و قضاوت وجدان بداند و در اینجا یعنی در اخلاق رسانه‌ای دیگر الزام بیرونی برای شخص وجود ندارد بدین معنا که پای قانون در میان نیست.
تحقق اخلاق رسانه‌ای در گرو تحقق معیارهای آن
وی اختیاری و داوطلبانه بودن توجه به ندای فطرت و وجدان را از معیارهای اخلاق رسانه‌ای دانست و افزود: فعالیت‌های رسانه‌ای اگر در چارچوب این معیارها صورت پذیرد، اخلاق رسانه‌ای محقق شده است.
مدرس دوره‌های آموزشی تخصصی رسانه و روابط عمومی با اشاره به اینکه جوامع دارای هنجارها و ارزش‌های خاص خود هستند، افزود: هنجار، رفتار برآمده از ارزش است و خبرنگاری که در یک جامعه قلم می‌زند و تولید محتوا می‌کند، قطعاً باید هنجارهای جامعه را مد نظر داشته باشد.
پاک‌طینت ادامه داد: خبرنگار باید شاخص‌های مهمی از جمله اینکه به چه چیزی می‌پردازد یا روش پرداختن به آن و ضرورت بررسی آن را مد نظر داشته باشد.
خبرنگار تافته جدا بافته از جامعه نیست
وی در پاسخ به سؤالی در خصوص ارزیابی از جامعه رسانه‌ای به‌ویژه رسانه‌های استان در زمینه اخلاق رسانه‌ای گفت: من یک خبرنگار را تافته جدا بافته از جامعه نمی‌دانم؛ چرا که اگر در جامعه رسانه‌ای بعضاً از بی‌اخلاقی گله‌مند باشیم، این فرد آینه‌ای از جامعه است.
پاک‌طینت افزود: شاید بخشی از ارزش‌های اخلاقی جامعه کم‌‌رنگ شده اما نمی‌توان خبرنگار را جدا از جامعه و جامعه را مبرا از این مسائل بدانیم ولی نکته‌ای که هست اینکه خبرنگار به خاطر ذات کارش که رسانه در اختیار دارد و در چشم مردم است و نوشته‌هایش در جامعه دیده و مطالبش شنیده می‌شود باید رعایت مسائل اخلاق حرفه‌ای را بیش از دیگران مدنظر داشته باشد؛ چرا که فعالیت وی مستقیم و غیرمستقیم در جامعه اثرگذار است.
لطفا عینک خود را از روی خبرنگار بردارید
وی که خود صاحب امتیاز و مدیرمسئول رسانه است می‌گوید: شخصاً معتقدم به افرادی که از فضای رسانه‌ای بعضاً گلایه‌مند هستند و عدم رعایت اخلاق را عنوان می‌کنند، باید گفت لطفاً عینک خود را از روی خبرنگار بردارید و به سمت جامعه نگاه کنید که چگونه پیش می‌رود و چقدر اخلاق را رعایت می‌کند؛ چرا که خبرنگار آینه‌ای از جامعه است.
پاک‌طینت با اشاره به وضعیت استان یزد گفت: بر می‌گردم به حرف اول که در اخلاق رسانه‌ای بحث ارزش‌ها و هنجارهای جامعه مطرح شد، یزد استان دارالعباده و از قدیم به امانت‌داری و صداقت شهره است طبیعتاً جامعه اگر از یک روزنامه‌نگار یزدی دروغی بشنود یا از او افشاگری را ببیند که مبنی بر عدم رعایت امانت‌داری بوده قطعاً برای جامعه یزد مورد پذیرش نیست؛ چرا که خبرنگار باید بر اساس هنجارها و ارزش‌ها حرکت کند و صداقت و امانت‌داری از هنجارهای جامعه یزد بوده و جامعه توقع دارد، رعایت شود.
وی ادامه داد: یزد به یک شهر مذهبی و مدعی اخلاق‌مداری معروف است و خبرنگاران این دیار باید اخلاق را رعایت و در چارچوب ارزش‌ها و هنجارها حرکت کنند.
یک کالا تا خریدار نداشته باشد تولید نمی‌شود
این مدرس دانشگاه با اشاره به ارائه راهکار برای بهترشدن وضعیت موجود بیان کرد: یک کالا تا خریدار نداشته باشد تولید نمی‌شود و اگر عده‌ای با تخریب و بی‌اخلاقی پیش می‌روند، بدین معنا است که عده‌ای در جامعه تخریب و بی‌اخلاقی را می‌پسندند و اگر مردم و مخاطبان به حرکت غیراخلاقی روی خوش نشان دهند و از مطالب هنجارشکنان استقبال نکنند و مخاطب‌شان کاهش یابد قطعاً آنان نیز در تولید محتوای غیراخلاقی تجدید نظر می‌کنند و محتواهای هنجارشکن و غیراخلاقی کاهش می‌یابد.
وی ادامه داد: تا زمانی که در یک جامعه بازار دروغ، تهمت، تخریب و ترور شخصیت، بزرگ‌نمایی کاذب و پایمال کردن حقوق افراد داغ باشد و افکار عمومی پذیرای آن باشد، این روند از طرف خبرنگاران و نویسندگان هنجارشکن نیز ادامه خواهد یافت.
پاک‌طینت با اشاره به نقش فضای مجازی در اخلاق رسانه‌ای گفت: فضای مجازی به علت مجازی بودن آن، توهم یا احساس کاذبی مبنی بر دیده نشدن در افراد تولید کننده محتوا ایجاد می‌کند که آن‌ها یک احساس امنیت البته از نوع کاذب درون خود احساس می‌کنند، این احساس امنیت کاذب باعث می‌شود تا بی‌پرواتر و راحت‌تر سخن بگویند.
لزوم سوادرسانه‌ای در فضای مجازی
وی افزود: افراد فعال در فضای مجازی اگر سواد رسانه‌ای کافی را نداشته باشند دچار این توهم و احساس کاذب دیده نشدن می‌شوند و از حمله به شخصیت‌ها و آبروی مردم پرهیز نمی‌کنند و در نهایت چارچوب‌های اخلاقی متزلزل و رعایت آن ضعیف‌تر می‌شود؛ لذا هر قدر سواد رسانه‌ای تولید کننده محتوای رسانه‌ای افزایش یابد، درک او از تأثیر تولیدات و نوشته‌هایش افزایش می‌یابد و قطعاً دقت و حساسیت او را نسبت به آنچه تولید می‌کند، افزایش می‌دهد.